Rękawice ochronne dla przemysłu spożywczego

Przemysł spożywczy to obok produkcji leków i kosmetyków jedna z branż, która wymaga w procesach produkcyjnych zachowania szczególnej czystości i bezpieczeństwa w zakresie stosowanych produktów mających bezpośredni kontakt z żywnością. Dobór właściwych rękawic jest utrudniony głównie z dwóch powodów. Po pierwsze, rękawice ochronne stosowane w branży spożywczej muszą spełniać wymogi dla środków ochrony indywidualnej, czyli chronić przed urazami mechanicznymi, zagrożeniami chemicznymi oraz termicznymi oraz nie doprowadzać do groźnych chorób skóry. Co więcej, rękawice dla przemysłu spożywczego muszą wpisywać się w zasady HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points, tłumaczenie na język polski: Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli) oraz szczegółowych przepisów rozporządzenia WE 1935/2004 w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Żywność jest materiałem, który sprzyja rozwojowi mikroorganizmów i może zostać łatwo zanieczyszczona przez różnego rodzaju przedmioty oraz substancje szkodliwe (które pośrednio mogą pochodzić z tych przedmiotów). Do przedmiotów, które mogą zanieczyścić żywność w trakcie procesu produkcji należą m.in. rękawice ochronne. Jednorazowe rękawice dedykowane branży spożywczej nie mogą budzić żadnych wątpliwości wśród użytkowników i nadzoru produkcji od strony ich czystości oraz bezpieczeństwa.

             Profesjonalny dobór rękawic ochronnych powinien uwzględniać zasady higieny, wymogi prawne, ryzyko występujące w miejscu pracy oraz preferencje użytkownika. Uwzględniając zasady mające wpływ na ogólnie pojętą higienę w obszarach produkcyjnych, nie chodzi tylko o „czystość produkcji” ale absolutną czystość bez możliwości zakażenia zarazkami podczas noszenia rękawic ochronnych. Dobierając rękawice do obszarów produkcyjnych należy posłużyć się wytycznymi HACCP. Niezwykle ważna jest analiza ryzyka na stanowiskach pracy oraz każdej czynności wykonywanej na stoisku. Kierując się powyższymi wytycznymi należy podzielić dobór rękawic ochronnych na dwie części. W pierwszej analizujemy zagrożenia dla rąk pracowników wynikające z przepisów prawa pracy, w drugiej analizujemy wymogi jakie mają spełniać rękawice aby wyprodukowana żywność nie była w żaden sposób zanieczyszczona. Od strony zagrożeń dla użytkownika należy uwzględnić odpowiednie parametry ochronne rękawic głównie pod kątem pracy z różnymi czynnikami chemicznymi oraz mokrym/wilgotnym środowiskiem pracy. Użytkowanie szczelnych rękawic jednorazowych może mieć negatywny wpływ na kondycję skóry i  prowadzić do chorób skóry np. kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia lub drożdżakowe zapalenie skóry.

Aby zapobiegać podrażnieniom i nadmiernej maceracji skóry warto sięgnąć po kremy oraz preparaty, które można bez problemu stosować pod rękawice. Zawierające substancje ochronne kremy odbudowują strukturę skóry i zapobiegają podrażnieniu i ścieraniu naskórka. W zakładach pracy wielogodzinna praca w rękawicach wywołuje zwiększoną potliwość dłoni, a atmosfera wilgoci może wywołać podrażnienia. Dlatego warto sięgać po sprawdzone kremy i preparaty których działanie pozwoli naszej skórze

Niezwykle ważna jest weryfikacja i kontrola rękawic pod kątem ich wartości PH oraz braku pudru wewnątrz rękawic. Puder może powodować podrażnienia skóry, a jest on nieodłączną częścią procesu produkcji rękawic wykonanych z różnego rodzaju tworzyw. Jego brak i określenie „puder free”- niepudrowane, to następstwo procesu prania, a dokładnie płukania rękawic podczas produkcji. Tylko dokładne wykonanie tej czynności pozbawia rękawice pudru, który jest silnym alergenem dla skóry i może powodować przesuszenia naskórka, kontaktowe zapalenie skóry i alergie skórne.

Dobierając rękawice do czynników chemicznych powinniśmy przygotować  tabelę bezpiecznych czasów pracy na podstawie normy EN374-3 ( badanie permeacji –  czas przebicia substancji na poziomie molekularnym).

             Analizując dobór od strony bezpieczeństwa dla produkowanej żywności należy uwzględnić fakt, że nie wszystkie rękawice jednorazowe nadają się do kontaktu żywnością. Od strony teoretycznej możemy podzielić rękawice do przemysłu spożywczego na rękawice:

1. do bezpośredniego lub pośredniego kontaktu z żywnością
2. z ograniczeniami lub bez ograniczeń
3. do krótkotrwałego lub długiego kontaktu

Powyższy podział wynika z:

1. rodzaju i właściwości materiałów: nitryl, lateks naturalny, winyl czy polietylen.
2. dopasowania materiałów z jakich wykonane są rękawice do rodzaju żywności z jaką będą miały kontakt w procesie produkcyjnym np. mięso, ryby, cukry, tłuszcze, kwasy.
3. określenia  „czasu pracy” rękawic dla danych warunków ze względu na ich degradację a tym samym proces migracji.
4. długości rękawic jednorazowych: 240, 265, 280, 300, 400 mm .
5.  temperatury środowiska pracy, np. warunki chłodnicze, bliskość źródeł ciepła.     

Od strony kontroli technicznej, należy sprawdzić czy rękawice są właściwie oznakowane oraz ich datę przydatności do użycia. Oznakowanie rękawic piktogramem kieliszka i widelca wskazuje, że rękawice są przeznaczone do kontaktu z żywnością. Dodatkowo, rękawice do kontaktu z żywnością powinny posiadać deklarację na podstawie rozporządzenia WE 1935/ 2004 w której określone jest czy nadają się one do bezpośredniego czy pośredniego kontaktu, czy kontakt może dotyczyć wszystkich typów żywności i procesów, czy są ograniczenia. Powyższe informację wynikają z odpowiednich wyników badań migracji globalnej i specyficznej tychże rękawic, dlatego elementem kontroli powinny być zawsze wyniki tych badań w postaci raportu testowego jednostki badającej te parametry.

W celu profesjonalnego doboru środków ochrony indywidualnej należy przeprowadzić audyt stanowiskowy w zakładzie pracy, a po audycie sporządzić dokumentację merytoryczną i graficzną z uwzględnieniem planów ochrony pracownika.

Tomasz Dajerling

Dyrektor ds. sprzedaży w firmie Alfa i Omega